De aardbeien die bij Albert Heijn liggen, zijn stuk voor stuk welgevormd. Dat is geen toeval, want ze zijn zorgvuldig geselecteerd op hun smaak én uiterlijk. Verantwoordelijk daarvoor is (al ruim dertig jaar!) Genson in Sint Oedenrode, dat zachtfruit planten kweekt die internationaal worden afgezet. ‘En Albert Heijn is een vaste afnemer van de aardbeien, frambozen en prei die we telen,’ vertelt Marie-Louise Raats namens Genson. ‘Maar de lat ligt hoog, dus niet elke aardbei en framboos die we hier plukken komt in aanmerking voor het schap.’ Sterker nog, maar liefst 300 ton aardbeien krijgen jaarlijks het predicaat “tweede klasse”. Voorheen werden deze ‘afvallers’ geleverd aan een concentraatproducent, maar dat leverde slechts een fractie van de kostprijs op.

Slim plan

Hoog tijd voor een slim plan. Vandaar dat Genson in 2018 aan studenten van de HAS vroeg om met hen mee te denken. De oplossing die eruit rolde, is even duurzaam als smaakvol: de aardbeien en frambozen die er niet perfect uitzien maar wel perfect smaken, worden verwerkt in likeur, gin, low-gin en een mousserende fruitwijn (bubbles). Ze zijn verkrijgbaar onder de naam Odavi. ‘Nu kunnen we ook ons tweede klas fruit een geweldige bestemming geven,’ zegt Raats enthousiast. ‘Wist je dat in één fles likeur van 70 cl maar liefst één kilo fruit zit?’

Duurzaam en vitaal

Ook de Stuurgroep LIB is enthousiast over Gensons aanpak. LIB staat voor Landbouw Innovatie Noord-Brabant. Het is een samenwerkingsverband van de Provincie Noord-Brabant en de Zuidelijke Land- en Tuinbouw Organisatie (ZLTO). ‘Ons doel is om samen te werken aan een duurzame en vitale land- en tuinbouw die bijdraagt aan de kwaliteit van het platteland,’ vertelt Marjon Krol, die verwacht dat de Stuurgroep LIB in 2021 zo’n veertig nieuwe projecten ondersteunt. ‘We vinden het heel belangrijk dat het initiatieven zijn waar boeren en tuinders helemaal achter staan, want dat is de beste garantie dat ze er toekomstperspectief in zien. Het Genson-project is daar een voorbeeld van, omdat het reststromen voorkomt.’ 
Genson zelf heeft nog een ambitie, verklapt Marie-Louise Raats: ‘Wij willen heel graag het hele verhaal vertellen van de reststromen. Vandaar dat we in september een belevingsruimte openen bij ons bedrijf. Mensen beginnen steeds meer te snappen dat we het hele fruit moeten benutten. Die bewustwording willen wij graag stimuleren.’

Lef

En ook dit is nog niet het hele verhaal. Genson doet nóg iets bijzonders. ‘Met de betere opbrengst van het tweede klasse fruit kunnen wij andere projecten ondersteunen, bijvoorbeeld om de biodiversiteit in onze omgeving te verbeteren,’ aldus Raats. Het gaat om het vervangen van chemische bestrijdingsmiddelen door – anno 2021 nog relatief dure – biologische middelen. Marjon Krol: ‘Genson benut twee soorten insecten (een roofmijt en wants) als natuurlijke plaagbestrijders. Dat is op deze schaal nog niet toegepast in de aardbeienteelt. Genson durfde het aan en toont dus lef. Behalve de verwaarding van tweede klasse fruit was ook dat voor ons een argument om hen een financieel steuntje in de rug te geven.’