Sinds 2 jaar onderzoekt een netwerkgroep de waarde van sorghum als voedergewas. Een groep mensen van uiteenlopend pluimage: melkveehouders, een geitenhouder, loonwerker, onderzoekers, adviseurs en veredelaars. Afgelopen woensdag was het tijd voor een ‘tussenstand’ van zaken.

Anne-Marie Spierings: “We zijn bezig met een zoektocht naar een ander gewas. Een gewas dat beter past bij het veranderend klimaat, bijdraagt aan de biodiversiteit en beter is voor de bodem en nutriëntenhuishouding. Sorghum kan misschien het antwoord op die zoektocht zijn.”

Verschillende partijen zien sorghum als een mogelijk alternatief voor mais. Sorghum zou beter bestand zijn tegen droogte en efficiënter omgaan met stikstof. Gelet op onze uitdagingen ten aanzien van klimaat en milieu is sorghum een welkome aanvulling als voedergewas.

Projectleider Geert Thyssen (provincie Brabant) is blij met de grote opkomst. “Op het laatste moment hebben we moeten uitwijken naar de grote zaal. Er is veel belangstelling voor sorghum en dus ook voor de tussentijdse resultaten die de projectgroep vandaag te melden heeft. Wat mij betreft is dit project echt een prachtig voorbeeld van een dynamische wisselwerking tussen de praktijk –werkvloer – en de theorie – de wetenschap.”

Een paar onderzoeksresultaten:

• In een droge periode kan sorghum opnieuw uitschieten als het uitgedroogd is. Het heeft minder water nodig dan mais. In natte omstandigheden heeft sorghum minder last van groeistagnatie. In tegenstelling tot mais herstelt sorghum zich altijd weer en daarmee is het een klimaatadaptief gewas.
• De melkproductie is gelijk of misschien iets lager dan bij voeren met mais, maar de melk is een stuk vetrijker.
• ·Sorghum gaat bij een lage bemestingsgraad efficiënter met stikstof om dan mais. Daardoor spoelt er minder uit richting het grondwater. Bij een hoge bemestingsgraad is mais echter efficiënter.
• De tijd van zaaien is heel belangrijk, de temperatuur van de bodem moet 12 graden zijn. Dit betekent dat je vanaf half maai gaat zaaien, later dus dan bij mais.  

Martijn Stevens is pionier en business developer. Hij onderzoekt andere mogelijkheden van sorghum om op die manier nog meer tot een circulaire landouw te komen. “De pluim van sorghum kan bijvoorbeeld ook gebruikt worden in boeketten. Dat betekent dat je sorghum ook kunt inzetten in de sierteelt. En door sorghum af te rijpen is het mogelijk om er bier van te maken; glutenvrij.”

De veehouders die sorghum gebruiken zijn op zijn minst tevreden tot heel enthousiast over het gebruik van sorghum als voedergewas. De teelt baart echter nog wel zorgen. Er zijn bijvoorbeeld meerdere bestrijdingsmiddelen die goede effecten hebben, maar verschillende daarvan zijn nog niet geregistreerd. Verder wordt nog veel onderzoek gedaan naar wat de ideale zaaimethode is en op welke manier je het beste onkruid kunt wieden (want dat is heel belangrijk bij sorghum). Verder is men van mening dat als sorghum gerekend zou worden tot de grassoorten (in plaats van tot mais) veel meer landbouwers en veeboeren dit gewas zouden gaan verbouwen. Dit heeft te maken met de derogatie-eis.

Wilbert Vugts is koeien- en varkenshouder in Noord-Brabant. Hij neemt deel aan de netwerkgroep en verbouwt al jaren sorghum. Hij is niet onverdeeld enthousiast over sorghum, maar gelooft wel in het product. “Veel collega’s beginnen met het verbouwen van sorghum op het slechtste stukje grond dat ze nog over hebben. Zo ben ik ook begonnen, maar dat is niet eerlijk. Je geeft het gewas dan eigenlijk geen reële kans. Voor sorghum is een vlakke, onkruidvrije bodem heel belangrijk. Als je al niet aan die basisvoorwaarde kunt voldoen, zal de sorghum natuurlijk ook niet waanzinnig goed groeien. Inmiddels heb ik daarvan geleerd. Ik ben een echte voorstander van combinatieteelt. Goed voor de bodem, goed voor de beesten. Het zorgt echt voor ruwvoer dat heel eigen kwaliteiten heeft. Het is goed voor mijn dieren, ik weet niet precies wat het doet, maar mijn beesten zijn minder vaak ziek. Goed voor het dierenwelzijn en goed voor de portemonnee.”