De provincie Noord Brabant heeft een traditie waarin stad en land elkaar versterken zodat beide kunnen floreren. De interactie en samenwerking tussen mensen en natuur leidt tot mengvormen die uniek zijn in de wereld. Vormen van stadslandbouw, stedelijke voorzieningen op het platteland, vormen van community farming, voedselbossen en andere cross overs tussen landschappen zijn er legio. Door toenemende verstedelijking dreigt dit echter onder druk komen te staan en zien we een groeiende kloof tussen stad en platteland. Op hetzelfde moment zien we dat er volop aandacht is voor leefbaarheid in de stad en de vraag naar gezond, herkenbaar en lokaal geproduceerd voedsel groeit. Met het programma (gerobotiseerde) stadslandbouw wil het Urban Living Lab stad en platteland weer met elkaar vervlechten en toewerken naar een duurzaam en eerlijk voedselsysteem.
Het Urban Living Lab (gerobotiseerde) stadslandbouw, waar ook FoodUp onderdeel van uit maakt, wil samen met de mensen en partners uit de community dit programma uitbouwen tot een maatschappelijke beweging waarin duurzaam geproduceerd voedsel centraal staat en techniek en sociale innovatie hand in hand gaan. Speciale aandacht zal daarbij worden besteed aan nieuwe verdienmodellen.
Community stadslandbouw
Tijdens het zomerfestival deelden communityleden hun ervaringen met onder andere Elies Lemkes-Straver, gedeputeerde Landbouw, Voedsel en Natuur en een aantal bestuurders van de gemeente Breda en onderwijsinstellingen (Avans, BUAS, Curio).
Zo presenteerden een aantal communicatiestudenten van Avans Hogeschool, op basis van gesprekken, hun visie op het Urban Living Lab (gerobotiseerde) stadslandbouw:
“Enig idee welke route jouw fruit en groente heeft afgelegd van het land tot aan jouw keuken? Dat is een vraag die veel mensen tegenwoordig niet kunnen beantwoorden, want de verbinding tussen stad en land is erg achteruitgegaan. Dit is ook niet best voor onze aarde, jouw kinderen en kleinkinderen. Dat kan anders. Dus hoe gaan wij dit samen veranderen?
Wij zijn de community Stadslandbouw van het Urban Living Lab Breda. In deze community willen we een stad creëren die efficiënt is voor alle partijen. Voor ons zijn openheid, verbinding, en innovatie belangrijke waarden, waarbij de mens centraal staat bij het zoeken naar (technologische) oplossingen. Mensen die met elkaar samen een beweging vormen om voedselketen te veranderen, te verduurzamen met oog op de mensen, de omgeving door gebruik te maken van kennis en techniek. Wij brengen mensen bij elkaar. Hiervoor organiseren we:
- Festivals
- Webinars/ kennisdeling
- Tripjes bij elkaar op bezoek
- Bezoek inspirerende plekken buiten Breda
- Letterlijk: oogstfeest
- Dag van stadslandbouw
We leven in een wereld die steeds verder bebouwd wordt. Steden worden groter en land en natuur verdwijnen uit het zicht. Daarnaast hebben we een maatschappij gecreëerd waarin boeren niet krijgen wat ze toebehoort omdat er te veel tussenpartijen zijn die ook nog iets willen verdienen. We zien dat het huidige voedselsysteem in Brabant onder druk staat. De kloof tussen producent en consument is groot, er worden vraagtekens gezet bij de duurzaamheid van het huidige voedselsysteem en nieuwe uitdagingen op het gebied van klimaat melden zich aan. Uiteindelijk weet de burger niet meer waar zijn voedsel vandaan komt en waar het allemaal is geweest. De boer werkt dag en nacht voor een mager loon. Daar moeten we vanaf.
Door landbouw bij de stad te betrekken creëren we een open en transparante voedselketen. Een voedselketen waar zowel boer als burger trots op kan zijn. Zodat we met z’n allen leven in een stad waar we ons goed in voelen. Waar de boer trots zijn land en werkwijze kan delen en daar een eerlijk loon voor terugkrijgt. Waar kinderen opgroeien die leren en met eigen ogen kunnen zien waar hun eten gemaakt wordt. Waar restaurants bevoorraad worden met verse groenten om de hoek en dit trots op de voorgevel vermelden. Kortom een stad waarin iedereen alles heeft wat zij nodig hebben.
Wij willen vanuit onze gezamenlijke ambitie kennis delen en ontwikkelen om tot een nieuw voedselsysteem te komen. Dat doen we door vanuit een gezamenlijk programma te werken aan speerpunten, zoals nieuwe voedselsystemen voor stad en platteland, en nieuwe verdienmodellen.
De boer een eerlijk loon en de burger een eerlijk verhaal. De mens staat daarbij centraal, met als resultaat: een voedselsysteem in Breda en Brabant waar mensen trots op mogen zijn. Zo proberen we samen stad en landbouw weer met elkaar te verbinden.”
Over Urban Living Lab Breda
Van alles in ons leven verandert de komende jaren ingrijpend en nogal snel. Van alles móet betrekkelijk gauw anders en beter. We zitten midden in een tijdperk van ‘transities’. Verbetering van het klimaat en de leefomgeving en die voor komende generaties in orde houden, is prioriteit één. Het Urban Living Lab is een levende gemeenschap die samen met inwoners werkt aan nieuwe oplossingen en nieuwe vormen voor een duurzame, gezonde, leefbare en voor iedereen toegankelijke stads-samenleving. Het Urban Living Lab Breda werkt vanuit het idee dat we samen naar een veerkrachtige toekomst kunnen werken. Het draait hierbij om veranderingen en vernieuwingen die er toe doen. Boven alles draait het om de stad Breda.
Het Urban Living Lab Breda Zomerfestival is een meerdaags evenement 16-17-18-24 juni. Elke dag staat een ander thema/community op het programma, van Leefbare Stad, Slimme Samenleving tot (Gerobotiseerde) Stadslandbouw. Op vrijdag 18 juni was het de beurt aan de (gerobotiseerde) stadslandbouw community van het Urban Living Lab Breda. Lees ook het artikel De oogst van samen denken en doen.
Agrifoodtalks
Gedeputeerde Landbouw, Voedsel en Natuur Elies Lemkes vindt het belangrijk om regelmatig in gesprek te gaan met jongeren. Dat doet ze onder de noemer ‘Agrifoodtalks’. Zo was ze graag aanwezig bij het Urban Living Lab Breda Zomerfestival op 18 juni. "Ik wil graag horen wat er speelt. Met elkaar leren over duurzame voedselketens. Waar lopen we tegenaan? Hoe kunnen we voorop blijven lopen? Hoe zorgen we voor een goede ecologische, economische en maatschappelijke balans tussen stad, landbouw en natuur?" Agrifoodtalks worden georganiseerd door FoodUp Brabant, onderdeel van de provincie Noord-Brabant.